Dank, Hans! Er wordt weer een stukje duidelijk! Dat is de eerste keer dat ik die foto zie.
[...]
De verschillende thermometers waren dus allemaal in de pagode opgesteld. De officiële metagegevens zijn helaas onvolledig: daar wordt alleen de thermograaf genoemd.
Hab ik het goed dat de kwikthermometer voor de synoptische waarnemingen werd gebruikt, en de thermograaf (en de minmax thermometer) voor de klimatologische?
De extremen werden dus drie keer per dag afgelezen van de minmax thermometer. Maar wat als een nacht veel kouder is dan de voorgaande? Dan wordt het minimum van het etmaal pas na 19:00 bereikt. Sowieso weet je zonder verdere informatie niet of het minimum voor of na 24:00 bereikt is, dus op welke dag. Dat zou je van het thermogram kunnen halen. Zou dat gebeurd zijn? Kennelijk niet, want het komt verdacht vaak voor dat er voor twee opeenvolgende nachten dezelfde minimumtemperatuur is genoteerd. De correctie levert dan overigens ook hetzelfde op.
Dag Bart,
Ik wil proberen het nog wat duidelijker te maken, maar het blijft een lastige materie. Voor zowel de klimatologische als de synoptische waarnemingen werden kwikthermometers gebruikt, later werden weerstandsthermometers gebruikt in het synoptisch netwerk. In 1971 werden beide netwerken samengevoegd.
De extremen werden voor zover ik kan nagaan (Jaarboeken KNMI)één keer per dag afgelezen. Voor 1932 vond dit plaats bij de ochtendwaarneming om 08.00 uur, vanaf 1932 bij de avondaflezing, dus om 19.00 uur middelbare plaatselijke tijd. Dat is 18.40 uur UTC en 20.40 uur huidige zomertijd. In het verleden zijn blijkbaar verschillende methodes gebruikt om aan de hand van de thermogrammen de minima en in maxima op de goede datum te krijgen. Het probleem heb je denk ik goed beschreven. In 2013 is de methode gestandaardiseerd en heeft geleid tot verdacht veel gelijke minimumtemperaturen. Daaroverheen is dan nog eens de homogenisatie gegaan.
Het voorbeeld van eind november 1921 vind ik een heel mooie. Uit de uurwaarden verkregen via het thermogram zijn de volgende waarden bepaald:
29 nov 22 uur: -13,6 graden
23 uur: -13.7
24 uur: -13.7 oorspr. etmaalminimum -14.4
30 nov 1 uur: -10.5
2 uur: -11.1
3 uur: -12.1 oorspr. etmaalminimum -13,7
4 uur: -10.2
Hier lijkt me niets mis mee. Nu staat voor beide dagen het etmaalminimum op -14.4, wat onlangs gehomogeniseerd is naar -15.0.
Wat me vooral stoort in het homogenisatieproces is dat de drie temperatuurwaarden per dag, ik bedoel de gemiddelde temperatuur, maximum- en minimumtemperatuur afzonderlijk zijn behandeld. Dit levert gekke dingen op. De eerste dag die ik bestudeerde was al gelijk mis. De laagste temperatuur die in De Bilt is gemeten bedroeg -24.8 graden op 27 januari 1942, het maximum was -4.8 graden. Dit moet in de nacht op de 28e zijn gevallen want het minimum voor de 28e bedroeg ook -4.8 graden. In de gehomogeniseerde reeks is het maximum van de 27e -5.0 graden en het minimum van de 28e -4.5 graden. Dit kan natuurlijk niet. Etmalen sluiten immers naadloos aaneen. Wanneer is het dan -4.9 t/m -4.6 graden geweest?
Dit soort fouten in de dagovergangen komt meer dan 150 maal voor.
Er zijn nog meer vreemde zaken te vinden, misschien een andere keer. De gevonden missers heb ik overigens gemeld bij het KNMI.
Quote selectie
