Afgelopen week was de term 'tipping' point op het hoofdforum een thema, en dan vooral de betekenis van de term. Deze betekenis komt in het klimaatsysteem vooral tot uiting in een mogelijk stilvallen van de 'Atlantic Meridional Overturning Circulation', afgekort AMOC. Dit is in feite een deel van de wereldwijde 'Conveyor Belt' aan oceaanstromingen.

In deze illustratie is de stroming echter iets te simpel weergegeven. In onderstaande link staat een animatie die in een rondgang om de aarde de verschillende stromingen iets beter laat zien. De vorm ervan in het noordelijk deel van de Atlantische Oceaan, waar het om gaat, wordt zo wat duidelijker.

https://sos.noaa.gov/catalog/datasets/ocean-circulation-conveyor-belts/

Er zijn al heel wat onderzoeken naar een mogelijke afname van de AMOC gedaan; het meest bekend is het werk van Stefan Rahmstorf, van het Potsdam Institut für Klimafolgenforschung (PIK) in Duitsland. Een samenvatting van een in 2018 gepubliceerd onderzoek is hier te vinden: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29643485/ .

In de discussies en verschillende onderzoeksresultaten over dit onderwerp is het soms onduidelijk wat precies met een 'stilvallen' wordt bedoeld, omdat er in detail beschouwd meerdere takken zijn van deze Noord-Atlantische stroming. Het geheel kan zomaar niet stilvallen, juist doordat het deel uitmaakt van de wereldwijde stroming.

Gisteren is er een nieuw onderzoek gepubliceerd, afkomstig van de Utrechtse Universiteit. Hierin wordt een poging gedaan om beter dan tot nu toe aanwijzingen te vinden die voorafgaan aan een sterke afname van de AMOC, zodat er op een zinvolle manier een verwachting kan worden gemaakt. Dat dan op een termijn van een heel aantal jaren. Ook heeft men geprobeerd om uitgebreider dan tot nu toe de mogelijke wereldwijde gevolgen in kaart te brengen.

De website phys.org besteedt er ook aandacht aan:

https://phys.org/news/2024-02-ocean-closer-collapse-weather-chaos.html

De onderzoeksresultaten zijn gepubliceerd bij Science Advances. Via deze link is een pdf-download mogelijk.

https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.adk1189