Tornado's behoren tot de gevaarlijkste en schadelijkste weersomstandigheden ter wereld. Omdat dit relatief kleinschalige verschijnselen zijn, is het direct meten van de windsnelheden binnen de tornado erg moeilijk. Zelfs ‘indirecte’ metingen met behulp van teledetectie-instrumenten zoals weerradar of schattingen door middel van fotogrammetrische analyse van afbeeldingen en video’s van de tornado zijn soms onderhevig aan onnauwkeurigheden. Uiteindelijk resteert meestal alleen nog het schatten van de windsnelheden op basis van schadepatronen.

Een dergelijke op schade gebaseerde intensiteitsschaal werd in 1971 ontwikkeld door de Amerikaans-Japanse meteoroloog Ted Fujita . De Fujita -schaal (F) bevatte oorspronkelijk 12 niveaus van F1 tot F12, waarbij aan elk niveau een nauwkeurig gedefinieerd windsnelheidsbereik werd toegewezen. In de tweede stap werden de windsnelheden kwalitatief gekoppeld aan de ruwe omvang van de schade om de tornado-intensiteit te bepalen. De schade-indicatoren waren echter nog steeds zeer algemeen en zonder wetenschappelijke basis. Met de introductie van de "Extended Fujita Scale" (EF) in de Verenigde Staten in 2007 werd een nieuwe intensiteitsschaal gepresenteerd die, hoewel gebaseerd op de oorspronkelijke F-schaal, aanzienlijk specifiekere schade-indicatoren omvatte en een meer wetenschappelijk onderbouwde associatie tussen windenergie en windenergie. snelheden en schade.

De schade-indicatoren zelf zijn echter gebaseerd op de typische Noord-Amerikaanse lichtgewichtconstructie en zijn daarom niet 1:1 overdraagbaar naar andere plaatsen in de wereld. Er zijn wereldwijd een aantal min of meer sterk gewijzigde intensiteitsschalen, zoals de Canadese EF-schaal, de Japanse EF-schaal of de TORRO-schaal, die in Groot-Brittannië zijn ontwikkeld en worden gebruikt door TorDACH (het competentiecentrum voor lokale stormen in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland) werd aangepast voor Midden-Europa.

Wetenschappers van het ESSL ( European Severe Storms Laboratory  en verschillende weerdiensten zijn sinds 2014 in verschillende workshops samengekomen om een ??zo algemeen mogelijke tornadoclassificatie te ontwikkelen die zonder verdere aanpassingen wereldwijd kan worden gebruikt: de International Fujita Scale (IF). Het is gebaseerd op de eerste vijf niveaus van de oorspronkelijke F-schaal, maar aan de niveaus zijn geen vaste windsnelheidsintervallen toegewezen, maar slechts richtwaarden. Bovendien moeten de windsnelheden niet langer gemiddelde waarden zijn van de horizontale wind op een hoogte van 10 meter, maar eerder instantane 3-dimensionale windsnelheden op het hoogtepunt van de schade, zodat ook radargegevens en fotogrammetrische analyses kunnen worden uitgevoerd. gebruikt. Het doel is om dichter bij de maximale windsnelheden te komen die daadwerkelijk optreden. Om een ??fijner onderscheid te kunnen maken, worden tussen de fasen IF0 en IF3 halve fasen geïntroduceerd, waarbij de overgrote meerderheid van de gebeurtenissen waarschijnlijk gesorteerd zal zijn (zie figuur 1).

De belangrijkste verwezenlijking van de nieuwe IF-schaal is echter de aanzienlijke uitbreiding van de lijst met schade-indicatoren (daken van huizen, voertuigen, bomen, windmetingen, ...) en het in aanmerking nemen van verschillende constructies, structuren of weerstanden van de schade. indicator of het type meting. Figuur 2 toont de volledige lijst met schade- indicatoren . Uit de combinatie van schade-indicator, ontwerp ( subklassen  en schadeomvang ( schadegraad  kan met behulp van een matrix een IF-niveau worden afgeleid . De tornado krijgt uiteindelijk het hoogste IF-niveau dat voortvloeit uit deze afleiding op basis van de ergste schade of de hoogste windsnelheid die hij heeft geproduceerd. Uiteraard kunnen ook andere niet-tornadische windgebeurtenissen op deze manier worden geclassificeerd.

De resultaten van de analyses worden gepubliceerd op de European Severe Weather Database (ESWD), inclusief de IF-klasse en de beslissende schade-indicator.

Meer diepgaand materiaal over het onderwerp van de “International Fujita Scale” en voorbeelden zijn te vinden op de ESSL-website (zie link onder deze tekst).

Dipl.-Met. Adrian Leyser
Duitse weerdienst
Voorspellings- en adviescentrum
Offenbach, 11 april 2024
Copyright (c) Duitse weerdienst