Dank daarvoor. Zat net op het strand (sorry daarvoor) een beetje te filosoferen over dit onderwerp. Kijken of ik het een beetje beter snap nu. Vergeef mij ook alle simplificaties hieronder.
Stel, de aarde draait niet om zijn as en er is geen enkele zon of ster in de buurt. Dan geldt volgens mij dat de luchtdruk uitsluitend bepaald wordt door de hoogte tot het aardoppervlak. Want het is dan toch uitsluitend de zwaartekracht die de luchtdruk bepaalt? En die bepaalt dan ook de temperatuur, gegeven de hoogte? Want hogere luchtdruk is hogere temperatuur, als ik me de natuurkundelessen goed herinner.
Als je vervolgens de zon in dit verhaal introduceert (maar de aarde nog niet om zijn as laat draaien), dan krijg je thermische luchtstromen. Die herinner ik me dan weer van aardrijkskunde. Stijgende lucht bij de tropen, dalende lucht bij de subtropen, etc. Zijn er dan twee tegengestelde krachten actief? Enerzijds zet de warme lucht uit, wat het 500 hPa vlak omhoog duwt. Maar die warme lucht stijgt ook op, wat de luchtdruk eronder weer doet dalen, toch? Dus zwaartekracht trekt de lucht omlaag (altijd), maar op de ene plek (de tropen) is er een tegengestelde kracht, en op de andere plek (de subtropen) versterken deze krachten elkaar.
En dus heb je in de tropen een hoog 500 hPa vlak, maar aan de grond relatief lage luchtdruk. En in de subtropen dan precies andersom?